Η Μαρία Πολυδούρη ήταν ελληνίδα ποιήτρια της νεορομαντικής εποχής και γεννήθηκε 1 Απριλίου 1902 στην Καλαμάτα. Η Πολυδούρη στα ποιήματά της ασχολείται με τα δυο κύρια θέματα, τον έρωτα και τον θάνατο, με έντονες τις συναισθηματικές μεταπτώσεις στην γραφή της.
Το 1920, σε διάστημα σαράντα ημερών, έχασε και τους δύο γονείς της. Το 1921 μετατέθηκε στη Νομαρχία Αθηνών. Εκεί γνωρίστηκε με τον Κώστα Καρυωτάκη, όπου εργάζονταν ως δημόσιοι υπάλληλοι. Ανάμεσά τους αναπτύχθηκε ένα έντονο ερωτικό συναίσθημα….
Ο Καρυωτάκης ήταν ένας μελαγχολικός νέος με πολλές ανασφάλειες. Ζούσε ήσυχα και παράλληλα με το επάγγελμά του, έγραφε ποιήματα. Αντίθετα, η Πολυδούρη ήταν μια νεαρή με φεμινιστικές ιδέες, που ζούσε μια προκλητική ζωή για την εποχή. Έκανε παρέα με άντρες, πράγμα απαράδεκτο για μια κοπέλα της γενιάς της και συμμετείχε στις συζητήσεις τους σαν ίση…. Η σχέση που αναπτύχθηκε μεταξύ τους ήταν πολύ έντονη, αλλά ποτέ δεν ολοκληρώθηκε. Ο συνεσταλμένος νέος δεν μπορούσε να δεχτεί τον «προκλητικό» χαρακτήρα της αγαπημένης του. Η απελευθερωμένη κοπέλα, έφτασε σε σημείο να κάνει ακόμα και πρόταση γάμου στον Καρυωτάκη, πράγμα αδιανόητο για τα ήθη της τότε κοινωνίας. Ο ποιητής, αν και αγαπούσε την Πολυδούρη, αρνήθηκε τον έρωτά της, λέγοντάς της ότι έπασχε από σύφιλη. Η Πολυδούρη δεν τον πίστεψε και θεώρησε ότι ήταν μια δικαιολογία για να χωρίσουν.
Αργότερα έφυγε για το Παρίσι. Γυρνούσε στο σπίτι τα ξημερώματα και συναναστρεφόταν με αντρικές παρέες. Ένα βράδυ τη βρήκαν πεσμένη σε ένα σοκάκι του Παρισιού. Διαγνώστηκε με φυματίωση και λίγο αργότερα μεταφέρθηκε στην Ελλάδα, στο « Σωτηρία». Τον Ιούλιο του 1928, η Πολυδούρη πληροφορήθηκε ότι ο αγαπημένος της Κώστας Καρυωτάκης είχε αυτοκτονήσει με πιστόλι σε μια παραλία της Πρέβεζα, όπου είχε μετατεθεί.
Σ’ έναν νέο που αυτοκτόνησε
Aυτόν τον κατεδίωκε ένα πνεύμα στις σκοτεινές εκτάσεις της ζωής του. Oι ασχολίες του, οι χαρές, σ’ ένα νεύμα προσχήματα γινόνταν της ορμής του.
Tα βιβλία, η σκέψη, ένα ορμητήριο λίγες στιγμές. Bίαιος στον έρωτά του. Ύστερα γέμιζε η όψη του μυστήριο και τίποτε δεν ταίριαζε κοντά του.
Ένας περίεργος ξένος επλανιόταν ανάμεσά μας, μ’ όψη αλλοιωμένη. Tην υποψία μας δε μας την αρνιόταν πως κάτι φοβερό τον περιμένει.
Ήταν ωραίος παράξενα, σαν κείνους που ο θάνατος τους έχει ξεχωρίσει. Δινόταν στους φριχτότερους κινδύνους σαν κάτι να τον είχε εξασφαλίσει.
Ένα πρωί, σε μια κάρυνη θήκη τον βρήκαμε νεκρό μ’ ένα σημάδι στον κρόταφο. Ήταν όλο σα μια νίκη, σα φως που ρίχνει γύρω του σκοτάδι.
Eίχε μια τέτοια απλότη και γαλήνη, μια γελαστή μορφή ζωντανεμένη! Όλος μια ευχαριστία σα νάχε γίνει. Kι η αιτία του κακού σημαδεμένη.
ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΥΔΟΥΡΗ
Μετά από αυτό η ήδη άσχημη κατάσταση της υγείας της, επιδεινώθηκε. Στις 29 Απρίλιου του 1930, έφυγε από τη ζωή, με ενέσεις μορφίνης, που της προμήθευσε ένας φίλος της.
Μόνο γιατί μ’ αγάπησες
Δεν τραγουδώ παρά γιατί μ’ αγάπησες στα περασμένα χρόνια. Και σε ήλιο, σε καλοκαιριού προμάντεμα και σε βροχή, σε χιόνια, δεν τραγουδώ παρά γιατί μ’ αγάπησες.
Μόνο γιατί με κράτησες στα χέρια σου μια νύχτα και με φίλησες στο στόμα, μόνο γι’ αυτό είμαι ωραία σαν κρίνο ολάνοιχτο κ’ έχω ένα ρίγος στην ψυχή μου ακόμα, μόνο γιατί με κράτησες στα χέρια σου.
Μόνο γιατί τα μάτια σου με κύτταξαν με την ψυχή στο βλέμμα, περήφανα στολίστηκα το υπέρτατο της ύπαρξής μου στέμμα, μόνο γιατί τα μάτια σου με κύτταξαν.
Μόνο γιατί όπως πέρναα με καμάρωσες και στη ματιά σου να περνάη είδα τη λυγερή σκιά μου, ως όνειρο να παίζει, να πονάη, μόνο γιατί όπως πέρναα με καμάρωσες.
Γιατί, μόνο γιατί σε σέναν άρεσε γι’ αυτό έμεινεν ωραίο το πέρασμά μου. Σα να μ’ ακολουθούσες όπου πήγαινα, σα να περνούσες κάπου εκεί σιμά μου. Γιατί, μόνο γιατί σε σέναν άρεσε.
Μόνο γιατί μ’ αγάπησες γεννήθηκα, γι’ αυτό η ζωή μου εδόθη. Στην άχαρη ζωή την ανεκπλήρωτη μένα η ζωή πληρώθη. Μόνο γιατί μ’ αγάπησες γεννήθηκα.
Μονάχα για τη διαλεχτήν αγάπη σου μου χάρισε η αυγή ρόδα στα χέρια. Για να φωτίσω μια στιγμή το δρόμο σου μου γέμισε τα μάτια η νύχτα αστέρια, μονάχα για τη διαλεχτήν αγάπη σου.
Μονάχα γιατί τόσο ωραία μ’ αγάπησες έζησα, να πληθαίνω τα ονείρατά σου, ωραίε που βασίλεψες
κ’ έτσι γλυκά πεθαίνω μονάχα γιατί τόσο ωραία μ’ αγάπησες.
ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΥΔΟΥΡΗ
Leave a reply